Według wierzeń starożytnego Egiptu, a także mitologii filipińskich i indyjskich, świat powstał z ogromnego jaja.
W legendach asyryjskich było to jajko cudownego, odradzającego się z popiołów Feniksa. Według starożytnych Greków, jajka były atrybutem Afrodyty – bogini miłości, płodności i piękna. W tradycji chrześcijańskiej jajko stało się symbolem Świąt Wielkanocnych, wiecznie odradzającego się życia i zmartwychwstałego Chrystusa.
Z jajkiem wiązały się liczne wierzenia ludowe. Między innymi takie, że jajka mają moc odwracania wszelkich nieszczęść i niweczenia zła, a więc zakopane pod nowo budowanym domem, zapewnią mu szczęście i dostatek, układane w polu i ogrodzie dadzą lepszą wegetację roślin, a toczone po grzbietach zwierząt domowych sprawią, że czworonogi będą jak te pisanki – wesołe, zdrowe, gładkie i okrągłe.
Wydmuszki jaj tradycyjnie zdobiły wielkanocny „Gaik”, zwany także „Latem” lub „Lateczkiem”. Była to duża, sosnowa gałąź , prócz pisanek przybrana we wstążeczki i wykonane z papieru słońca, z którą przy wtórze obrzędowych pieśni chodzono po wsi aby symbolicznie wprowadzić do niej wiosnę. Pisanka była też zwyczajowym wykupem dziewcząt, gdy w lany poniedziałek „Śmigusiarze” obficie polewali je wodą. Piękne, kolorowe, ręcznie malowane jajko było i jest do dziś niepowtarzalnym podarunkiem wielkanocnym ofiarowywanym na znak życzliwości, sympatii i miłości.
Zdradliwe i niebezpieczne bywały wyłącznie te jajka, które leżały na rozstajnych drogach. Nie należało ich ruszać ani zabierać ze sobą, gdyż były to jajka „lecznicze”. Najpierw toczono je po ciele chorego, a potem, wraz z chorobą lub złym urokiem wynoszono poza obręb domostwa, najczęściej na rozstaje, będące ulubionym miejscem ludowych diabłów.
O leczniczych właściwościach pisanek mówią wzmianki z XIII wiecznych kronik , a także żywotów świętych, natomiast najstarsze wielkanocne obrzędy opisywane były już w XV wieku, przez kronikarza – Jana Długosza. Niektóre z nich, przetrwały w polskiej kulturze ludowej do dziś. Wraz z nimi zachowała się tradycja zdobienia jajek na różne sposoby i różnymi technikami.
Jajko jest symbolem, który łączy wierzenia różnych kultur i epok, nic więc dziwnego, iż dzieląc się nim przy wielkanocnym stole osiągamy prawdziwe pojednanie.
Przy okazji czytania o jajkach w książce Barbary Ogrodowskiej „Polskie obrzędy i zwyczaje”, z której to lektury czerpałam zawarte tutaj wiadomości, odkryłam chyba sekret „Anilany”. Już wiem dlaczego w naszym zespole jest tak miła atmosfera, wszyscy się lubią, nie ma kłótni, pretensji, fochów i zgrzytania zębami ( chyba , że o czymś nie wiem ? 😉 ) To dlatego, że jajko zwalcza wszelkie zło, a u nas przecież jajek nigdy nie brakuje, bo na szczęście mamy zaprzyjaźnione kury. Wielkie podziękowania dla Łukasza za pośrednictwo w tej przyjaźni ! 😀
Zdrowych i Radosnych Świąt Wielkanocnych, pełnych wiary, miłości i nadziei, dla wszystkich pracowników, tancerzy, muzyków i sympatyków „Anilany” życzy Maria.
Najnowsze komentarze